Bệnh không lây nhiễm (Non-Communicable Diseases – NCDs) đang trở thành nguyên nhân gây tử vong chính trên toàn thế giới. Các bệnh như tim mạch, tiểu đường, ung thư và bệnh hô hấp mãn tính không chỉ gây hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng mà còn là gánh nặng lớn đối với hệ thống y tế và nền kinh tế toàn cầu.
Bệnh Không Lây Nhiễm Là Gì?
Bệnh không lây nhiễm là nhóm bệnh không có tính lây truyền từ người này sang người khác. Các bệnh phổ biến nhất trong nhóm này bao gồm:
- Bệnh tim mạch: Là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, chiếm khoảng 17,9 triệu ca tử vong mỗi năm, tương đương 32% tổng số ca tử vong toàn cầu (WHO, 2022).
- Tiểu đường: Hiện có 537 triệu người mắc bệnh tiểu đường trên toàn thế giới, dự kiến sẽ tăng lên 643 triệu người vào năm 2030 (IDF Diabetes Atlas, 2021).
- Ung thư: Theo GLOBOCAN, năm 2020 có 19,3 triệu ca ung thư mới và gần 10 triệu ca tử vong do ung thư.
- Bệnh hô hấp mãn tính: Gần 4 triệu người chết mỗi năm vì bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và hen suyễn (WHO, 2022).
Nguyên Nhân Và Yếu Tố Nguy Cơ
Sự gia tăng các bệnh không lây nhiễm liên quan mật thiết đến những yếu tố như:
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Theo WHO, khoảng 1,7 triệu ca tử vong mỗi năm có liên quan đến việc tiêu thụ quá nhiều muối.
- Thiếu vận động thể chất: 81% thanh thiếu niên toàn cầu từ 11-17 tuổi không đạt mức hoạt động thể chất khuyến nghị (WHO, 2020).
- Hút thuốc lá: Gây ra hơn 8 triệu ca tử vong mỗi năm, trong đó có 1,2 triệu người không hút thuốc nhưng chịu tác động từ khói thuốc (WHO, 2022).
- Ô nhiễm không khí: Đóng góp vào 7 triệu ca tử vong mỗi năm, với 90% xảy ra ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình.
Hậu Quả Của Bệnh Không Lây Nhiễm
- Tử vong và tàn tật: Bệnh không lây nhiễm chịu trách nhiệm cho khoảng 41 triệu ca tử vong mỗi năm, chiếm 74% tổng số ca tử vong toàn cầu (WHO, 2022).
- Gánh nặng kinh tế: Theo nghiên cứu của Đại học Harvard, gánh nặng kinh tế của bệnh không lây nhiễm toàn cầu có thể lên đến 47 nghìn tỷ USD từ năm 2011 đến năm 2030.
- Tăng áp lực lên hệ thống y tế: Sự gia tăng bệnh mãn tính yêu cầu nguồn lực lớn trong việc điều trị và chăm sóc dài hạn.
Giải Pháp Phòng Ngừa Và Kiểm Soát Bệnh Không Lây Nhiễm
- Giáo dục cộng đồng: Tăng cường nhận thức về dinh dưỡng, lối sống lành mạnh và tầm quan trọng của kiểm tra sức khỏe định kỳ.
- Chính sách hỗ trợ: Các quốc gia như Na Uy và Singapore đã áp dụng thuế đối với đồ uống có đường nhằm giảm tiêu thụ và nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
- Ứng dụng công nghệ: Sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để theo dõi các chỉ số sức khỏe cá nhân và phát hiện sớm nguy cơ mắc bệnh.
- Phối hợp toàn cầu: WHO khuyến nghị các quốc gia đầu tư vào “gói can thiệp cần thiết” để giảm tỷ lệ tử vong do bệnh không lây nhiễm ít nhất 25% vào năm 2030.
Vai Trò Của Việt Nam Trong Cuộc Chiến Với NCDs
Tại Việt Nam, các bệnh không lây nhiễm chiếm đến 77% tổng số ca tử vong hàng năm. Bộ Y tế đã triển khai nhiều chương trình như “Chiến lược quốc gia phòng, chống bệnh không lây nhiễm giai đoạn 2020-2025”, tập trung vào tăng cường phòng ngừa, quản lý bệnh và nâng cao nhận thức cộng đồng.
Cuộc chiến với bệnh không lây nhiễm là một thách thức toàn cầu đòi hỏi sự chung tay của mọi quốc gia, tổ chức và cá nhân. Việc thay đổi lối sống, thực hiện các biện pháp phòng ngừa và nâng cao nhận thức cộng đồng sẽ giúp chúng ta kiểm soát và giảm thiểu tác động của các bệnh này.
TRƯỜNG CAO ĐẲNG Y HÀ NỘI
Trường Cao đẳng Y Hà Nội là 1 trong những trường đào tạo khối sức khỏe uy tín hàng đầu tại Hà Nội! Mô hình học tập gắn liền thực tiễn, thực hành cầm tay chỉ việc, thực tế ngay trong thời gian học tại các đơn vị bệnh viện, nhà thuốc, thẩm mỹ, spa…
Đăng kí tuyển sinh năm học 2025 TẠI ĐÂY
Trụ sở đào tạo: Số 40 Ngõ 20 Mỹ Đình, P. Mỹ Đình, Q. Nam Từ Liêm, Hà Nội
Điện thoại: 0984458828